پاورپوینت درس پانزدهم (آزاد) فارسی نهم آسمان شعر و ادب آذربایجان غربی

بعضاً میپرسندمجموعه«دیوان های اشعارترکی»که میگوییدبه زبانی نزدیک به زبان گفتاری مردم سروده شده،چطوری میتواندشاهکارباشد؟آیازبان ادبی ترکی آذری«شعردیوان ترکی»،شرایط وویژگی های خودراازدست داده وبه سطح زبان محاوره تنزل نموده،یابرعکس،زبان محاوره مردم عادی آنچنان رشدکرده،وتاآن حد ظریف،شفاف،دلنشین وآهنگین شده که ویژگی یک زبان ادبی راداراشده است؟سعی میکنم به این سوالات البته به اختصارتوضیح دهم.ازسده های نخست سده های اخیر،پادشاهان وحاکمان مناطق مختلف ایران،حتی خودسلاطین ترک تبار،برای تبلیغ فتوحات و قهرمانی های خود،نمایندگان برجسته علمی،ادبی،فرهنگی وهنری جامعه را«اعزام واکرام »می کردندودراین کار گروه زیادی ازشاعران ونویسندگان رابه دربارخودجلب نموده وباتشکیل مجالس شعرخوانی باشکوه آنهاراتشویق میکردندتاشعرهای خودرابه زبان فارسی بنویسند؛و شاعران ترک راازسرودن شعربه زبان مادری منع می نمودندتاجایی که حکیم نظامی گنجه ای نیزنتوانست بهترین اثرخود«لیلی ومجنون»رابه زبان ترکی بنویسد. ازطرف دیگرمردم ترک زبان شعردوست وباذوق،که همواره ازمنابع شعردیوانی ترکی تغزیه روحی میشدند،وقتی میبینندطیف وسیعی ازادیبان وشاعرانشان ازمردم عادی بریده،وجذب دربارحاکمان وپادشاهان شده اند،بی اعتنابه آنان تقویت شعرمردمی خودرابازیافتند واین بازیابی شعرمردمی راصائب تبریزی چه زیبابیان کرده است:بر سردانه  ما سایه  ابری  نیفتاد زورغیرت  مگر از خاک  دواند مارا می توان گفت برهه ای ازتاریخ ادبی ماتکرارشده ودرزمانی که بذرهای سخن زبان مادری،به دلیل ممنوعیت هاوسختگیری های غیرانسانی رژیم شاه،دردل خاک سرزمین حاصلخیزمان ازفرط تشنگی میسوخت شعرهای تاثیرگذارومردمی «دده کاتب»همچون ابرپرباربهاران بودکه باران رحمت وبی دریغش رابهزورغیرت،برکشتزارهای تشنه لب دیارمان فروفرستاد،طلسم ممنوعیت راشکست،به زبان مظلوم وادبیات مغفول مردم مافرصت بالیدن داد.هویت انکارشده زبان ترکی آذری راتسجیل کردوبه دنبال خودکاروانی راه انداخت ازنظیره گویی هاواستقبال ها …